مفهوم TradeTech و لزوم برنامهریزی برای توسعه آن در ایران - دانشكده تجارت و بازرگانی commerce
دکتر اکبر محمدی
عضو هیئت علمی دانشکده تجارت و بازرگانی دانشکدگان مدیریت
تریدتک (TradeTech) به مجموع فناوریها، نرمافزارها و نوآوریهایی اطلاق میشود که با هدف بهبود روشهای مالی سنتی در تجارت بینالملل، طراحی و پیادهسازی میشوند. این تکنولوژیها به شرکتها و سازمانها این امکان را میدهند که بهطور مؤثرتری به تأمین مالی تجاری و خدمات مرتبط با آن دسترسی پیدا کنند. تریدتک بهویژه در راستای تسهیل فرآیندها، کاهش هزینهها و افزایش شفافیت و کارایی در معاملات تجاری عمل میکند.
تریدتک بهعنوان یک نیروی محرکه در تحول تجارت جهانی، اهمیت زیادی دارد، بهویژه در زمینه تأمین مالی. در سال 2022، تقاضا برای تأمین مالی با 2.5 تریلیون دلار بیشتر از عرضه آن بود، که این موضوع بهویژه در کشورهای در حال توسعه به شکل چشمگیری بیشتر است. فناوری میتواند با بهبود ارزیابی اعتبار و ارائه دیدگاه دقیقتری از اعتبار متقاضیان، به کاهش این شکاف کمک کند. بهعنوان مثال، تنها یک استارتاپ فینتک در کشوری چون نیجریه در سال 2021 توانست به کمک این فناوری، 170 میلیون دلار تأمین مالی جذب کند، که نشاندهنده آمادگی بازارها برای پروژههای نوآورانه است. همچنین، همکاری میان ارائهدهندگان خدمات مالی، شرکتهای لجستیک و نهادهای نظارتی میتواند به کاهش خطر تقلب و افزایش شفافیت در فرآیندهای تجاری کمک کند. این همکاریها میتوانند به ایجاد یک اکوسیستم تجاری کارآمد و عادلانه منجر شوند که به رفع نیازهای جوامع در حال توسعه کمک کند.
با گسترش جهانیسازی و تقاضا برای تجارت بینالمللی، نیاز به بهبود و نوآوری در فرآیندهای مالی تجاری بهشدت احساس میشود. تریدتک نقشی کلیدی در تسهیل تعاملات جهانی، کاهش زمان معاملات و ارتقای امنیت تراکنشها دارد. این فناوریها میتوانند به شرکتها کمک کنند تا ریسکها را بهتر مدیریت کرده و تصمیمات بهتری در مورد تأمین مالی و استراتژیهای تجاری اتخاذ نمایند.
نرمافزارهای تریدتک شامل ابزارهایی مانند پلتفرمهای تأمین مالی زنجیره تأمین، نرمافزارهای تجزیه و تحلیل دادههای تجاری و سیستمهای مدیریت ریسک هستند. این نرمافزارها به سازمانها کمک میکنند تا کلیه جوانب تجارت خود را بهخوبی کنترل کنند و از بهروزترین اطلاعات تجاری بهرهمند شوند. با پیشرفت فناوری، نرمافزارهای هوش مصنوعی و تحلیل دادهها نیز نقش بسزایی در ارتقای تریدتک ایفا کردهاند.
آینده تریدتک نویدبخش است، زیرا این فناوری، همچنان به تحول و ارتقاء روشهای تجاری ادامه میدهد. با پیشرفتهایی مانند بلاکچین، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، احتمال تغییرات اساسی در نحوه تأمین مالی تجارت وجود دارد. انتظار میرود که تریدتک بتواند به رشد بازارهای جدید، بهبود دسترسی به اطلاعات و بهینهسازی فرآیندها منجر شود و به ایجاد یک سیستم مالی جهانی شفاف و کارآمد کمک کند.
Global TradeTech بهعنوان یک نهاد بینالمللی ذیل مجمع جهانی اقتصاد (WEF)، براساس اعلام خود در سال 2024 قصد دارد تا با بهکارگیری فناوریهای نوآورانه، فرآیندهای تجاری را بهروزرسانی کرده و به ایجاد یک اکوسیستم تجاری کارآمد، جامع، پایدار و عادلانه بپردازد. تحقق این چشمانداز با چالشهایی مواجه است، بهخصوص بهدلیل پیچیدگیهای زنجیره تأمین جهانی که در آن کشورهای مختلف، شرکتها و سازمانها برای تولید و توزیع یک کالای واحد همکاری میکنند. اگرچه فناوریهایی مانند دفتر کل توزیعشده، رباتیک، هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء فرصتهای جدیدی برای تحول در تجارت جهانی ارائه میدهند، اما برای بهرهوری از این پتانسیل، همکاری بین اعضای مختلف اکوسیستم تجارت ضروری است. این ابتکار بهدنبال ایجاد ارتباطات مؤثر بین کارآفرینان، سرمایهگذاران، تنظیمکنندگان و رهبران صنعت برای تسهیل شراکتها و به اشتراکگذاری هزینهها و ریسکها است. در نهایت، این نهاد قصد دارد با توجه به سه نکته اصلی در حوزه تریدتک به شتاببخشیدن به توسعه فناوری و بهبود وضعیت کنونی تجارت بینالملل کمک کند: همکاری در عبور از موانع شبکهای، نیاز به قوانین تسهیلگر و ضرورت پروژههای مشترک و آزمایشی در مراحل مختلف معرفی فناوری.